ترانس جریان کوربالانس: تعریف و کاربردها
ترانس کوربالانس (Core Balance Current Transformer یا CBCT) یک نوع ترانسفورماتور جریان است که برای تشخیص جریان‌های نشتی زمین در سیستم‌های الکتریکی استفاده می‌شود. این ترانسفورماتورها نقش حیاتی در حفاظت از افراد و تجهیزات در برابر خطرات ناشی از جریان‌های نشتی دارند.
ترانس جریان کوربالانس چیست؟
ترانس جریان کوربالانس (Differential Current Transformer) یک تجهیز حفاظتی مهم در سیستم‌های قدرت است که وظیفه تشخیص خطاهای داخلی در تجهیزات الکتریکی مانند ترانسفورماتورها، ژنراتورها و کابل‌ها را بر عهده دارد. این ترانسفورماتور به دلیل حساسیت بالا به جریان‌های خطا، به عنوان یک عنصر کلیدی در سیستم‌های حفاظتی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عملکرد ترانس جریان کوربالانس
ترانس کوربالانس از یک هسته حلقوی شکل تشکیل شده است که سیم‌های فاز و نول سیستم الکتریکی از داخل آن عبور می‌کنند. در حالت عادی، جمع جبری جریان‌های فاز و نول برابر با صفر است و هیچ جریانی در سیم‌پیچ ثانویه ترانس القا نمی‌شود. اما در صورت بروز نشتی جریان به زمین، این تعادل برهم می‌خورد و جریان باقی‌مانده در سیم‌پیچ ثانویه ترانس القا می‌شود. این جریان القایی توسط یک رله یا دستگاه حفاظتی تشخیص داده می‌شود و در صورت تجاوز از حد مجاز، فرمان قطع مدار را صادر می‌کند. به این ترتیب، ترانس کوربالانس از بروز خطرات جانی و مالی ناشی از جریان‌های نشتی جلوگیری می‌کند.
کاربرد ترانس کوربالانس
ترانس کوربالانس در طیف گسترده‌ای از کاربردها در سیستم‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:
- حفاظت از افراد در برابر برق‌گرفتگی: ترانس‌های کوربالانس با تشخیص جریان‌های نشتی کوچک، می‌تواند از بروز برق‌گرفتگی‌های خطرناک جلوگیری کنند.
- حفاظت از تجهیزات در برابر آسیب‌های ناشی از جریان نشتی: جریان‌های نشتی می‌توانند باعث گرم شدن بیش از حد و آسیب به تجهیزات الکتریکی شوند. ترانس کوربالانس با تشخیص و قطع این جریان‌ها، از بروز این آسیب‌ها جلوگیری می‌کند.
- تشخیص خطاهای زمین در سیستم‌های الکتریکی: CBCT می‌تواند برای تشخیص خطاهای زمین در سیستم‌های الکتریکی فشار ضعیف و متوسط مورد استفاده قرار گیرد.
- حفاظت از کابل‌ها و ترانسفورماتورها: جریان‌های نشتی می‌توانند باعث آسیب به کابل‌ها و ترانسفورماتورها شوند. ترانس‌های کوربالانس با تشخیص و قطع این جریان‌ها، از بروز این آسیب‌ها جلوگیری می‌کنند.
مزایای استفاده از CBCT
- ترانس جریان کوربالانس به دلیل ساختار خاص خود، نسبت به خطاهای داخلی بسیار حساس هست و می‌تواند خطاهای کوچک را نیز تشخیص دهد.
- این ترانسفورماتور به سرعت به خطا پاسخ می‌دهد و باعث قطع سریع مدار معیوب می‌شود.
- CBCT می‌تواند خطاهای داخلی را از خطاهای خارجی به خوبی تشخیص بدهد و از عملکرد نادرست رله حفاظتی جلوگیری کند.
- این ترانسفورماتور دارای ساختار ساده و مقاوم هست و قابلیت اطمینان بالایی دارد.
